ASPERGER SENDROMU
Çocukluk döneminde başlayan ve sosyal etkileşimi zorlaştıran bir sorundur. Yaş büyüdükçe konuşma daha da gelişir. Ancak konuşmada monotonluk, tekdüzelik ve tekrarlar hâkimdir. İçerik ise sınırlı ve zaman zaman gereğinden fazla abartılıdır. Yaşından daha büyük bir kişi edasıyla konuşan çocuğun, konuşmasına genellikle duyguları eşlik etmez.
Tıpkı otizm gibi, asperger sendromu da nedeni tam olarak bilinmeyen ve bir ömür yaşamı etkileyen bir rahatsızlıktır. Otizm spektrum bozukluğunun bir alt tipi olarak gösterilir. Asperger sendromu otizimden dil ve bilişsel gelişimde gecikme veya gerileme olmaması ile ayrılır. Otizim ile temel belirtileri aynıdır. Toplumsal ilişkide bozukluk, sözlü ve sözsüz iletişimde bozukluk, hayal gücünde yetersizlik ortak özelliklerdir. Otizmde dil gelişimi çok geç, yetersiz veya hiçtir. Asperger sendromunda ise normaldir. Asperger sendromunda zeka gelişimi normal veya normal üstüdür. Otizmde ise zeka geriliği çok fazla görülür. (Kring vd., 2017).
Asperger sendromu belirtileri otizme göre çok geç fark edilebilir. Otizmde nesne manipülasyonu, görsel mekânsal işlevler, müzik ve benzeri alanlarda olağan olmayan yetiler vardır.
Asperger sendromunda ise daha çok dar alanda aşırı bilgi sahibi olma vardır. Bireyler normal zekaya sahiptir ama becerileri azdır. Asperger sendromu olan kişiler sıklıkla sosyal olarak yalnız görünürler ancak başkalarının varlığının farkındalardır. Genellikle yetişkinlerle daha fazla konuşma başlatabilmektedirler. Konuşmalar tek taraflı ve bilgiçlik taslar şekilde kendisinin favori konularıyla ilgilidir. Asperger sendromu olan kişiler “yalnızlar” olarak tanımlansada sıklıkla arkadaşlık yapmaya ve insanlarla tanışmaya büyük ilgi göstermektedirler. (Yorbik vd., 2000)
Asperger sendromu yaşam boyu sürse de uygun ve etkili tedaviler ile belirtileri büyük oranda azaltılır. Çocuğun diğer çocuklar ile sosyal etkileşimlerini artırma hedefinde yapılan özel eğitimler, çocukların kendilerine yetmesini sağlayarak toplumda etkin bir şekilde rol almasına yardımcı olur.
Rahatsızlığın tedavisinde en etkili yöntem, zayıf iletişim becerilerine, tekrarlayıcı davranışlara, obsesif belirtilere uygun terapilerin uygulanmasıdır. Bunun için hastaların;
- Diğer insanlarla etkileşim kurabilmeleri için, sosyal beceri eğitimi
- Stresle başa çıkmayı kolaylaştıran, tekrarlayıcı rutinleri azaltan bilişsel davranışçı terapi
- Anksiyete ve depresyon tedavisine yönelik ilaç kullanımı
- Sosyal iletişimi geliştiren müdahaleler ve konuşma terapileri uygulanması
- Evdeki davranışsal teknikler için ebeveynlerin eğitimlerle desteklenmesi sağlanmalıdır.
REFERANS
Kring, A. M., Johnson, S. L., Davison, G., Neale, J. (2017). Anormal Psikolojisi/Psikopatoloji. İstanbul: Nobel Akademik Yayıncılık.
Yorbik, Ö., Erman, H., Söhmen, T. 2000. Asperger Sendromu ve Yüksek Fonksiyonlu Otizmin Tanısal Ayrımı. Klinik Psikiyatri, 3, 102-110.
Related Posts
Deri yolma bozukluğu
DSM – 5’te ilk defa tanımlanan ve Obsesif –Kompulsif Bozukluk başlığı altında...
OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞUNDA OTİZM
Otizm nedir, nasıl anlaşılır, anne karnında tespit edilebilir mi? gibi sorular...
ROMANTİK İLİŞKİLERDE KISKANÇLIK
Kıskançlık; az şiddetli ya da çok şiddetli davranış ve tepkilere dönüşebilen...