Savaşın Asker Üzerindeki Psikolojik Etkisi – TSSB
Ülkeler arasındaki ilişkiler ulusal çıkarların korunması ile ilgilidir. Bu ilişkiler de diplomasi yoluyla sağlanır. Bu yolla çözülemeyen meselelerde ise askeri gücün kullanılması söz konusu olabilir ve savaş çıkabilir. Savaş genel bir tanımla bir devletin ya da devletler grubunun karşı taraftaki devlet ya da devletler grubuna karşı güç kullanarak diplomasi yoluyla çözülemeyen sorunları çözmesidir (Eslen, 2005).
Savaşın olumsuzluklarından sivillerin etkilendiği kadar savaşın içinde yer alıp doğrudan tanık olan askerler de etkilenmektedir. Özellikle aktif görevdeyken çatışma zamanlarında yaşananlar oldukça tehlikelidir. Sadece savaş anında da değil barış zamanlarında bile askerler birçok doğal afet yardımına veya diğer insani çabalara yardım etmek için birçok zorlu görevi yerine getirirler ve bu hizmetlerde de çeşitli stres faktörlerine maruz kalmaktadırlar. Askerler meslek hayatları boyunca çok çeşitli tehlikelere, zararlı maddelere ve yorucu fiziksel taleplerle karşı karşıya gelmektedirler. Tüm bunlar da askerlerde kronik fiziksel ve zihinsel sağlık problemlerine yol açmaktadır (Sadeh, Lusk & Marx, 2017).
Savaş stresi olarak da bilinen travma sonrası stres bozukluğu (TSSB), şiddetli travma veya yaşamı tehdit eden bir olay yaşadıktan sonra ortaya çıkar. Savaş süresince yaşanan travmatik olayların türleri ve zamanlaması TSSB semptomlarının yaygınlığında önemli cinsiyet farklılıkları görülmektedir. Bu farklılıkların temelinde kadınların erkeklerden çok daha fazla cinsel travma bildirmeleri yatmaktadır. Buna ek olarak erkeklerin kadınlara göre daha fazla travmatik olaylara maruz kaldığı ve bunun temel sebebinin de hizmetteki ortalama sürenin erkeklerde kadınlara göre daha fazla olmasından kaynaklandığı bulunmuştur. Bildirilen en yüksek TSSB semptom puanlarının altında yatan faktörler incelendiğinde yaş, ırk, cinsiyet ve evlilik doyumu karşımıza çıkmaktadır. Daha genç askerler daha yaşlı olanlara göre, siyahlar beyazlara ve diğer azınlık gruplarına göre, kadınlar erkeklere göre ve mutsuz evlilikleri olan askerler mutlu evlilikleri olan askerlerden daha fazla TSSB semptomları bildirme eğilimindedir (Stretch, Knudson & Durand, 1998).
Semptomlar bir dizi fiziksel, davranışsal ve duygusal belirti içerdiğinden, savaş stresini tespit etmek zor olabilir. Bununla birlikte bazı önemli semptomlar vardır; sinirlilik ve öfke patlamaları, aşırı korku ve endişe, baş ağrısı ve yorgunluk, depresyon ve ilgisizlik, iştah kaybı, uyku sorunları ve davranış veya kişilikteki değişiklikler.
TSSB için manuelleştirilmiş, birinci basamak psikoterapiler, çeşitli travma türlerine sahip siviller ve askerler için kullanılmaktadır. Fakat bu terapilerin etkililiği sivil nüfusla kıyaslandığında daha düşük olarak gözlemlenmiştir. Bununla birlikte askeri topluluklar için TSSB psikoterapilerinin güçlendirilmesine vurgu yapılmaktadır (Straud, Siev, Messer & Zalta, 2019).
Kaynakça
Eslen, N. (2005). Tarih boyu savaş ve strateji (3. baskı). Truva Yayınları.
Sadeh, N., Lusk, J., & Marx, B. P. (2017). Military trauma. In S. N. Gold (Ed.), APA handbook of trauma psychology: Foundations in knowledge (pp. 133–144). American Psychological Association. https://doi.org/10.1037/0000019-008
Straud, C. L., Siev, J., Messer, S., & Zalta, A. K. (2019). Examining military population and trauma type as moderators of treatment outcome for first-line psychotherapies for PTSD: A meta-analysis. Journal of anxiety disorders, 67, 102133. https://doi.org/10.1016/j.janxdis.2019.102133
Stretch, R. H., Knudson, K. H., & Durand, D. (1998). Effects of premilitary and military trauma on the development of post-traumatic stress disorder symptoms in female and male active duty soldiers. Military medicine, 163(7), 466–470.
Related Posts
Çocuklarda ‘Oyun Bağımlılığı’
Bilgisayar/Video oyunları, çocukların ve genç yaş grubunun zevk alarak tercih...
ALEKSİTİMİ
Aleksitimi sözcüğünün kökeni Yunanca’ya dayanmaktadır. Yunanca’dan dilimize...
Yabancı El Sendromu
İlk kez 1972 yılında Beion ve Jedynak tarafından, korpus kallozumda tümörü olan...
WERNİCKE KORSAKOFF SENDROMU
Islak beyin olarak da adlandırılan Wernicke Korsakoff sendromu, 19. Yüzyılda...