Çocuklarda ‘Oyun Bağımlılığı’
Bilgisayar/Video oyunları, çocukların ve genç yaş grubunun zevk alarak tercih ettiği bir aktivite türü olarak kabul edilebilir. Son zamanlarda, pandemininde etkisi ile birlikte, çocuklarda oyun oynamaya karşı bir ‘bağımlılık’ ve ‘aşırılık’ söz konusu olmuştur. Oyun oynayan kişiler; kendilerini diğer sosyal iletişim biçimlerinden soyutlayabilir, zorlayıcı bir şekilde oynayabilir ve neredeyse tamamen oyun içi başarılara odaklanabilirler.
Oyun bağımlılığının önemli bir göstergesi, kişinin günlük aktivite ve normal rütinlerinin olumsuz etkilendiği noktaya kadar oyun oynamasıdır. Bazı çocuklar okula olan ilgilerini kaybedebilir, veya okula gitmeyi redderek zamanlarının çoğunu oyun oynayarak geçirmek isteyebilirler. Genç yaş grubunda video oyunu oynanamaması durumunda; okuldan kaçma, sinirlilik hali, ödev yapmama gibi bağımlı davranışsal belirtiler gözlemlenebilir.
‘Oyun Bağımlılığı’ resmi olarak psikolojik bozukluk olarak tanımlanmamıştır. Fakat, oyunlara karşı olan bağımlılık diğer birçok bağımlılık türüyle aynı psikolojik modeli izler. Beyinde bulunan ödül merkezi, zevkli bir deneyime yanıt olarak dopamin salgılar. Bazı video oyunlarının tasarlanma şekli nedeni ile oynayan kişiler heyecan ve uyarılma yaşar. Kişi aynı zevki tekrar aramak için güçlü bir dürtü geliştirir. ‘’Oyun oynayan kişilerin, yoğun dopamin salınımı nedeniyle bu oyunları oynamaktan çok zevk aldıkları öne sürülmüştür.’’ (Weinstein,2010,s. 270).
Oyun Bağımlılığı Olan Çocuklar için Nasıl bir Yol izlenebilir?
- Oyun oynamak için bir zaman sınırı belirleyin; Ebevyn olarak, çocuğunuzun oyun süresinin ne kadar süreceğini belirleyin. Örneğin, günlük oyun oynama oranı bir saattir. Bu süre bir defa veya gün içerisinde bölünerek kullanılabilir. Belirlenen limitleri aşmayın, oyun oynaması için fazladan toleransınız olmamasına özen gösterin.
- Çeşitliliği Azaltın; Çocuklar sadece bir değil birden fazla (oyun konsolu, bilgisayar, telefon vb) teknolojik aletle oyun oynayabilirler. Çocuklara oyun oynamak için kullanılan tek bir konsol seçmelerini önerin.
- Yüksek bağımlılık oyunlarından kaçının; Ebeveyn, bağımlılık riski yüksek olan oyun türlerini bilmeli ve bu gibi oyunları oynamasını engellemelidir. Bu tür oyunlar çocuklara ve hatta yetişkinlere bile zamanı unutturabilir.
- Ailece oynanabilecek bir oyun seçin; aile ile oyun oynama, çocuğun video oyunlarına karşı bağımlılık geliştirmesini engelleyebilir ve aile üyeleri arasındaki bağları da güçlendirebilir.
- Dinlenme ve fiziksel aktivite ile serpiştirin; Oyun oynadıktan sonra her saat çocuktan dinlenmesini ve yürüme, koşma, zıplama gibi fiziksel aktiviteler yapmasını isteyin.
- Oyunu oynamadan önce koşulları belirtin; Oyunu oynamadan önce koşullar belirleyin ve onları koruyun. Bu durum çocuğunun ‘öncelikler’ hakkında nasıl öğretileceğinin bir yoludur. Çocuk ‘öncelik’ ne ise oyundan önce onu yapmayı öğrenecek ve alışacaktır.
- Oyunlar dışındaki hobileri tespit edin ve destekleyin; Çocuğun hobilerinin neler olduğunu öğrenin ve onları geliştirerek destekleyin. Oyun konsolundan uzak bir çocuğun hobisini destekleyin. Yavaş yavaş, çocuk eskiden oynadığı oyundan uzaklaşmaya başlayacaktır.
- Gerçek dünyada sosyal hayatlarını açın; Çocuklarda oyun bağımlılığının sosyal bir hayat yaşayarak üstesinden gelinebilir. Onu evin yakınında veya okulda bulunan akranlarıyla oynamaya davet edin. Ancak burada oynamak video oyunu oynamak değildir.
Referanslar;
Weinstein, A. M. (2010). Computer and Video Game Addiction—A Comparison between Game Users and Non-Game Users. The American Journal of Drug and Alcohol Abuse, 36(5), 268–276. https://doi.org/10.3109/00952990.2010.491879
Zorbaz, S.D. , Ulas, O., Kizildag, S. (2015). Relation between Video Game Addiction and Interfamily Relationships on Primary School Students. Educational Sciences: Theory & Practice. https://doi.org/10.12738/estp.2015.2.2090
Rosyati, T., Purwanto, M. R., Gumelar, G., Yulianti, R. T., & Muhharrom, T. (2020). Effects of Games and How Parents Overcome Addiction to Children. Journal of Critical Reviews, 7(1), 2394-5152.
Related Posts
Dunning – Kruger Sendromu
Çevremize baktığımızda bazı insanların yaptıkları işte çok iyi ve çok başarılı...
ASPERGER SENDROMU
Çocukluk döneminde başlayan ve sosyal etkileşimi zorlaştıran bir sorundur. Yaş...
PSİKOLOJİK İYİ OLUŞ: POZİTİF OLMA SANCISI
Hayatta birçok engellerle karşılaşırız. Bu engellere karşı içimizde var olan...
Alice Harikalar Diyarında Sendromu
Alice Harikalar Diyarında Sendromu, Lewis Carroll’un yazdığı Alice Harikalar...