ALDATMA
Taranan literatürde aldatmanın farklı faktörler ele alınarak çeşitli kuramcılar tarafından farklı şekillerde tanımlandığı görülmektedir. Thompson (1982) aldatmayı basit bir şekilde cinsel, duygusal ve her iki tipin de birlikte görüldüğü aldatma şekilleri olarak 3’e ayırmaktadır. Humprey (1987) çok faktörlü bir sınıflandırma kullanarak kuramında; aldatmanın süresini, aldatan kişinin kurduğu yeni ilişkinin duygusallık seviyesini, aldatılmanın içerdiği cinsel içerik miktarını, aldatmanın gizli ya da açık oluşunu, cinsel yönelim ve her iki tarafında aldatıyor oluşunu ele almaktadır. Lawson ve Samson (1988) aldatmayı 3 farklı gruba ayırmıştır. İlk grupta paralel aldatma, sadakatsizliğin her iki eş tarafından uygulanıp biliniyor olmasını içermektedir. İkinci gruptaki geleneksel aldatma, sadakatsizliğin eşlerden biri tarafından bilinmemesi ve onaylanmamasını içermektedir. Son grupta rekreasyonel aldatma, sadakatsizliğin karşılıklı anlaşmaya dayalı oluşunu içermektedir. Levine (2005) göre aldatma 4 farklı grupta incelenmelidir. İlk grup aşk ile başlayan aldatmanın daha sonra cinsel bir boyut sürecine girmesi olarak tanımlanmaktadır. İkinci grup duygusal bağ olmadan yalnızca cinsel birlikteliği içermektedir. Üçüncü grup bireyin daha iyi bir eşi bulana kadar geçici olarak başka biriyle idare etme süresini kapsamaktadır. Son grup ise hayali partneri içerir. Burada hayali partner ile telefon seksi ve/ve ya internet seksi yapılmaktadır. Subotnik (2007) de Levine’nin kuramına katılarak aldatmayı 4 grupta incelemiştir. İlk grup tek gecelik ilişkileri, ikinci grup duygusal bağın az görüldüğü kaçamak ilişkileri, üçüncü grup sadece duygusal bağın olduğu ilişkileri ve son grup ise kişinin duygularında kararsız kaldığı uzun süreli aldatmadır. Solomon ve Teagno (2011) aldatmaya sebep olan duyguları ele alarak farklı bir sınıflandırma yapmışlardır. Yaptıkları araştırmalara göre aldatma ancak yalnızlık, öfke ve korkuya bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir. Aldatmayı diğer tüm sınıflandırmalardan farklı olarak psikanalatik bir çerçevede ele alan kuramcı Strean (1976) aldatmanın 4 farklı başlıkta ele alınması gerektiğini dile getirmiştir. Bunlardan ilki ensestöz obje olarak eş kavramıdır. Bu kategoride eş bilinçdışında kişiye bakım veren ve rahatlatan ebeveyn olarak düşlenmektedir. Bu sebeple eşle yaşanabilecek cinsel birliktelik yasak bir birliktelik olarak algılanmakta ve birey eşini bu sebeple aldatmaktadır. İkinci başlık süperegoyla savaş kavramıdır. Bu kategoride süperegoya ait tüm kanunlar karşıya yansıtılmakta ve eş ahlakin simgesi olarak kabullenilmektedir. Bu sebeple eş süperegoya karşı savaşını eşini aldatarak sağlamaktadır. Üçüncü başlık, biseksüelliğin ifadesi kavramıdır. Bu kategoride biseksüellik kavramı, Freud’un bahsettiği gibi kadınsılık ve erkeksiliği kapsamak yerine iki şeyin bir arada bulunmasını ifade etmektedir. Strean’a göre biseksüelliğin içinde barındırdığı iki şey, aldatma ve evliliktir. Son başlık ise ortak yaşama karşı savunma kavramıdır. Bu kategoride bağımlı kişiliğe sahip eşler birbirlerine karşı oldukça hassastır ve bu hassasiyeti güç sağlama ve kontrolü elde tutma ile sağlamaktadırlar (akt. Tortamış, 2014).
Yazar:
Fulya Toy
Referanslar:
Humprey, F. G., (1987). Treating extramarital sexual relationships in sex and couples therapy. G. Weeks & L. Hot (Ed.), Integrating sex and marital therapy: A clinical guide içinde (s. 149-170). New York: Brunner/Mazel.
Lawson, A. ve Samson, C. (1988). Age, gender and adultery. British Journal of Sociology, 39(3), 409-440
Levine, S. B. (2005). A clinical perspective on infidelity. Sexual and Relationship Therapy, 20(2), 143-153.
Solomon, S. D., ve Teagno, L. J. (2011) “Making up is hard to do” – Couples Therapy After Infidelity.
Subotnik, R. (2007). Cyber-infidelity. In P. R. Peluso (Ed.), Infidelity: A practitioner’s guide to working with couple in crisis içinde (pp. 169-190). New York: Taylor and Francis.
Thompson, A. P. (1982). Extramarital relations: Gaining greater awareness. The Personnel and Guidance Journal, 61(2), 102-105.
Tortamış, M. (2014). Evli bireylerde romantik kıskançlık düzeyi ve aldatma eğiliminin şema terapi modeli çerçevesinde değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Related Posts
AZINLIK ETKİSİ
Azınlık etkisi, Moscovici’nin de öncülüğünü yaptığı çalışmalarla birlikte sosyal...
Klasik Koşullanma Perspektifi Üzerinden Fobiler
‘Klasik Koşullanma’, Rus fizyolog Ivan Pavlov tarafından keşfedilmiş ve...
BEDEN DİSMORFİ BOZUKLUĞU
İlk olarak 1891 yılında Morselli tarafından “dismorfofobi” olarak adlandırılan...